Τα εμφυτεύματα είναι ριζόμορφες «βίδες» τιτανίου, τα οποία τοποθετούνται στη θέση ενός ή περισσοτέρων ελλειπόντων δοντιών. Πάνω στα εμφυτεύματα στηρίζονται, αναλόγως, ένα ή περισσότερα τεχνητά δόντια.

Η καθαρότητα του υλικού κατασκευής, το σχήμα και η ποιότητα της εξωτερικής επιφάνειας (επεξεργασία, καθαρότητα, αποστείρωση) είναι παράγοντες καθοριστικής σημασίας, τόσο στην πρώιμη, όσο και στην μακροχρόνια επιτυχία της εμφυτευματικής θεραπείας.

Θα επιχειρήσουμε μια ιστορική αναδρομή σε βάθος τριών περίπου δεκαετιών, αναφορικά με τον τρόπο τοποθέτησης των εμφυτευμάτων, σε συνδυασμό με την εξέλιξη των ακτινογραφικών απεικονιστικών τεχνικών.

Μέχρι λίγο μετά τα μέσα της δεκαετίας του 1990 το μοναδικό απεικονιστικό εργαλείο που είχαμε στα χέρια μας ήταν η Πανοραμική Ακτινογραφία. Ο ασθενής φορώντας έναν απλό ενδοστοματικό νάρθηκα με ενσωματωμένες πάνω του μεταλλικές μπίλιες προκαθορισμένου μεγέθους, στις επιθυμητές για τοποθέτηση εμφυτευμάτων θέσεις, έβγαζε μια πανοραμική ακτινογραφία. Με βάση αυτή υπολογίζαμε το μήκος των εμφυτευμάτων που μπορούσαν να τοποθετηθούν.

Αυτή η τεχνική είχε δύο μειονεκτήματα:

α) στην ακτινογραφία απεικονίζονταν οι δύο διαστάσεις (δεν είχαμε δηλαδή τον όγκο) των γνάθων, και

β) τα ακτινογραφικά μηχανήματα έδιναν ακτινογραφίες με μεγάλη παραμόρφωση η οποία μάλιστα δεν ήταν σταθερή σε όλο το εύρος της απεικόνισης και διέφερε από ακτινογραφικό σε ακτινογραφικό.

Άρα μπορούσαμε να υπολογίσουμε μόνο το μήκος του εμφυτεύματος και αυτό κατά προσέγγιση. Το εύρος το υπολογίζαμε με κλινικές μεθόδους, επίσης κατά προσέγγιση. Επιπρόσθετα δεν είχαμε ξεκάθαρη εικόνα των κρίσιμων ανατομικών δομών των γνάθων (κάτω φατνιακό νεύρο, γενειακό νεύρο, φατνιακή αρτηρία, υπογλώσσια αρτηρία, υπογενείδιες αρτηρίες, ιγμόριο άντρο, έδαφος ρινός), με αποτέλεσμα να μη μπορούμε να αξιοποιήσουμε όλες τις δυνατότητες που μας έδινε ο υπάρχων οστικός όγκος των γνάθων.

Στο τέλος της δεκαετίας του 1990 με αρχές της επόμενης δεκαετίας η Aξονική Τομογραφία (CT scan) και κυρίως η Οδοντιατρική Αξονική Τομογραφία (CBCT scan) μας έδωσαν τη δυνατότητα να δούμε και την τρίτη διάσταση των γνάθων και κάνοντας μετρήσεις ή (καλύτερα) ταυτίζοντας προκαθορισμένα βιομηχανοποιημένα γραφήματα των εμφυτευμάτων με τις κάθετες ακτινογραφικές τομές των φιλμ καθορίζαμε το μήκος και το εύρος των εμφυτευμάτων.

Το μειονέκτημα της μεθόδου ήταν ότι, επειδή η απεικόνιση γινόταν πάνω σε φίλμ, οι τομές ήταν φαρδιές (1 χιλ. ανά 2-3 χιλιοστά), άρα και πάλι η μελέτη του οστικού όγκου, της ποιότητας του οστού και ο υπολογισμός του μεγέθους των εμφυτευμάτων είχε στοιχεία απόκλισης από το πραγματικό.

Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, η 4η Βιομηχανική Επανάσταση μπήκε ταχύτατα στο χώρο της Ιατρικής και της Οδοντιατρικής, αλλάζοντας τα πάντα στην ψηφιακή απεικόνιση και ανοίγοντας καινούργιους απρόσμενους ορίζοντες στην Υπολογιστική Χειρουργική (Ορθοπεδική, Νευροχειρουργική, Γναθοχειρουργική, Εμφυτευματολογία κ.ά.). Ταυτόχρονα, αναπτύχθηκαν ψηφιακά προγράμματα επεξεργασίας Αξονικών Τομογραφιών(CT-CBCT), που έδωσαν τη δυνατότητα τρισδιάστατης ακριβούς αναπαράστασης των γνάθων καθώς και αναγνώρισης και τρισδιάστατης αναπαράστασης όλων των κρίσιμων ανατομικών δομών (γενειακό νεύρο, κάτω φατνιακό νεύρο, φατνιακή αρτηρία, οστική πορεία υπογενείδιας η υπογενείδιων αρτηριών, έδαφος ρινός, ιγμόριο άντρο).

Με τον τρόπο αυτό γνωρίζουμε επακριβώς το πεδίο που θα επέμβουμε, αποφεύγουμε τον τραυματισμό των κρίσιμων δομών, που θα προκαλούσαν μόνιμη βλάβη, όπως βλάβη του νεύρου της κάτω γνάθου (κάτω φατνιακό νεύρο), ιγμορίτιδα (σε ανεξέλεγκτη είσοδο στο ιγμόριο) ή θα απειλούσαν άμεσα τη ζωή του ασθενούς (τραυματισμός υπογενείδιας ή κάτω φατνιακής αρτηρίας).

Ένα επιπλέον πλεονέκτημα είναι ότι με την Οδοντιατρική Αξονική Τομογραφία (CBCT scan) ο Ακτινολόγος μπορεί να λαμβάνει τομές μέχρι και 0,15 του χιλιοστού και να τις στείλει ψηφιακά στο e-mail του οδοντιάτρου, οι οποίες στη συνέχεια μπαίνουν στο ψηφιακό πρόγραμμα για επεξεργασία και κατάρτιση του σχεδίου θεραπείας. Άρα έχουμε στη διάθεση μας πολλαπλάσιες τομές που απεικονίζουν πλήρως τις γνάθους, χωρίς την παραμικρή απόκλιση από το πραγματικό.

Μπορούμε, λοιπόν, να παρομοιάσουμε την προηγούμενη διαδικασία με βουτιά στο βυθό της θάλασσας με μόνο «όπλο» μια απλή μάσκα, και την καινούργια με την ίδια βουτιά, φορώντας όμως την τελειότερη στολή δύτη. Βλέπουμε τα πάντα, υπολογίζουμε τα πάντα, αποφεύγουμε τον τραυματισμό κρίσιμων ανατομικών στοιχείων, εκμεταλλευόμενοι ταυτόχρονα και το τελευταίο χιλιοστό διαθέσιμου οστικού όγκου, σχεδιάζοντας εκ των προτέρων τη μικρότερη δυνατή χειρουργική επέμβαση, εξασφαλίζοντας έτσι την ηπιότερη και ομαλότερη μετεγχειρητική πορεία.

Τα στοιχεία και οι μετρήσεις αυτές μεταφέρονται σε ειδικό τρισδιάστατο χειρουργικό νάρθηκα (οδηγό) για τον πλήρως καθοδηγούμενο τρυπανισμό και την ασφαλή τοποθέτηση των εμφυτευμάτων. (υπερσύνδεσμος με την υποενότητα “4. Ψηφιακή τοποθέτηση εμφυτευμάτων ” της ενότητας “ Εμφυτεύματα”)

Στο ιατρείο μας, η χρησιμοποίηση ναρθήκων από 3D εκτυπωτή γίνεται πλέον ρουτινωδώς, στην συντριπτική πλειοψηφία των περιστατικών μας. Η απόκτηση ιδιόκτητου 3D εκτυπωτή στις εγκαταστάσεις του ιατρείου μας, έχει πλέον κατακρημνίσει το κόστος για τον ασθενή, καθιστώντας μια υπηρεσία που παλιότερα θεωρούνταν πολυτέλεια, εφαρμόσιμη σε συστηματική και καθημερινή βάση.

Εν κατακλείδι, η ψηφιοποίηση της μελέτης του υπάρχοντος οστικού όγκου των γνάθων και του καταρτισμού του σχεδίου θεραπείας για τοποθέτηση εμφυτευμάτων έδωσε απίστευτες, μέχρι πριν λίγα χρόνια, δυνατότητες στην Εμφυτευματολογία, που σε συνδυασμό πάντα με τη χειρουργική εμπειρία του επεμβαίνοντος μπορεί να οδηγήσει σε θαύματα.

Περισσότερες πληροφορίες για όλο το φάσμα της Εμφυτευματολογίας (τόσο για το χειρουργικό όσο και για το προσθετικό φάσμα της) μπορείτε να βρείτε στην ενότητα «Εμφυτεύματα» του ιστοτόπου μας. (υπερσύνδεσμος με την βασική ενότητα «Εμφυτεύματα» των «Κλινικών Περιστατικών»)

Επίσης, δείγματα σύνθετων περιστατικών με εμφυτεύματα από ασθενείς του ιατρείου μας παρουσιάζονται στην ενότητα «Κλινικά Περιστατικά». (υπερσύνδεσμος με την υποενότητα «Εμφυτεύματα» των «Κλινικών Περιστατικών»)